AB Veri Yasası (EU Data Act)
AB Veri Yasası (EU Data Act), “veriye adil erişim ve kullanım” konularında uyumlu kurallar koyan AB düzenlemesidir. AB'nin Dijital Veri Stratejisi'nin bir parçası olarak, 11 Ocak 2024'te yürürlüğe giren ve 12 Eylül 2025'ten itibaren AB genelinde kademeli olarak uygulanmaya başlanan düzenleme, özellikle bağlı (connected) ürünler ve hizmetler üzerinden elde edilen verilerin paylaşılabilirliğini ve erişilebilirliğini artırmayı hedefliyor.
AB Veri Yasası kapsamında, Veri Sahibi (Data Holder), Kullanıcı (User) ve Veri Alıcısı (Data Recipient) arasında gerçekleşen veri paylaşımına yönelik taraflar arası yükümlülükler düzenlenmiş olup, Data Act'e uyumsuzluk, şirketlere yıllık cirolarının %4'üne kadar veya 20 milyon euroya kadar para cezası uygulanmasına neden olabilir. Bu nedenle, şirketlerin düzenlemeye uyum sağlamaları kritik önem taşımaktadır.
AB Veri Yasası ile birlikte kullanıcılar, kullandıkları cihazlardan üretilen veriye erişebilecek, cihazların bağlı ürün olması halinde, kullanıcılar üçüncü taraf servis sağlayıcılarını kullanabilecek ve endüstriyel makine ve ekipmanların performans verileriyle süreçler optimize edilerek hem maliyet açısından avantaj hem de servis çeşitliliği sağlayacaklar.
Uygulama Takvimi ve Yükümlülükler
12 Eylül 2025'ten itibaren:
- "Talep Üzerine Erişim" (Access on Request): Veri sahipleri, kullanıcıdan "kolayca erişilebilir" verileri talep üzerine üçüncü taraflara sunmak zorundadır.
- Sözleşmesel Yükümlülükler: Veri sahipleri, veri kullanımına dair sözleşmelerinde şeffaflık, adillik ve ayrımcılık yapmama ilkelerine uymalıdır.
12 Eylül 2026'dan itibaren:
- "Tasarım Aşamasında Erişim" (Access by Design): Bağlantılı ürün ve hizmetler, kullanıcıların veriye doğrudan erişebileceği şekilde tasarlanmalıdır.
- Ticari Sırların Korunması: Veri sahipleri, ticari sırlarını korumak için gerekli önlemleri almalıdır.
AB Komisyonu, düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, işletmelerin ve diğer paydaşların desteği için rehberler, SSS (FAQ), “Legal Helpdesk” gibi yardım araçları sunmaya başlayacak. Ayrıca, hem küçük hem büyük işletmelerin geri bildirimleri alınarak uygulama sürecinde iyileştirmeler yapabilecek.
Detaylı bilgi için
tıklayınız.
AB Veri Yasası metni için
tıklayınız.
